بررسی اعتدال و اخلاق در اندیشه امام علی (ع) برمبنای نهج البلاغه

پایان نامه
چکیده

پژوهش حاضر براساس ماهیت و روش، در زمره ی تحقیقات و پژوهش های کتابخانه ای است که با نگاهی از منظر اندیشه های اسلامی، به بررسی اعتدال و اخلاق در اندیشه امام علی (ع) بر مبنای نهج البلاغه جمع آوری شده است.اعتدال اخلاقی علی (علیه السلام)، یکی از مباحث جدی و عمیق است که با وجود سابقه دیرین در حوزه فلسفه اخلاق، در طول دوران حیات جوامع بشری به صورت مبحثی مستقل و تخصصی مطرح گردیده است. این مفهوم غالباً بر سه مولفه شمول، اولویت و اجرا سنجیده می شود و سه رویکرد اعتدال اخلاق نبوی، اعتدال اخلاق قرآنی و اعتدال اخلاق ولایتی علی (علیه السلام) را از نگاه و تأکید نهج البلاغه به تصویر می کشاند بر اساس این سه مولفه و تبیین مطالب اساسی، و با توجه به قرابت اخلاق اعتدال گرا با اخلاق رایج و متداول در جوامع غربی و شرقی سعی می شود با تبیین و بازتعریف دلایل اصلی این رویکرد اخلاقی بزرگ علی (ع) نشان داده شود. اخلاق دنیای سکولاریزم سود محور است. لیکن اخلاق مورد نظر امام علی (ع) در نهج البلاغه ناظر بر تقوی و دین مداری است. در این روزگار اخلاق روزمره گی نظریه پردازان مکاتب و ادیان های تصنعی و جابجایی اعتدال اخلاق نیکو با مماشات اعتدال اخلاقی، بسیاری از اندیشه های حاکمان و رهبران حکومتها را با چالش های جدی مواجه ساخته است که در صورت عدم توجه به آرمان های بلند اخلاق علی (علیه السلام)، داعیه معصومیت و اخلاقی بودن بشر در دوره جدید فرو خواهد ریخت.

منابع مشابه

اصول عزل و نصب کارگزاران با رویکرد اندیشه سیاسی امام علی(ع) در نهج البلاغه

هدف این نوشتار، شناخت مبانی و اصول عزل و نصب کارگزاران در اندیشه امام علی(ع) است. ضرورت این تحقیق، آسیب‌شناسی عزل و نصب‌های غیرمنطقی و کاربرد نتایج آن بر اساس موازین دینی و حکومت علوی در جامعه اسلامی هست. روش تحقیق، ازنظر هدف توسعه‌ای  و از نظر شیوه گردآوری داده‌ها، توصیفی- تحلیلی هست و بر همین اساس، با تحلیل محتوای مضامین خطبه‌ها، نامه‌ها و حکمت‌های نهج‌البلاغه، با تکیه‌بر روش خانواده احادیث ن...

متن کامل

اعتدال از دیدگاه امام علی (ع) با محوریت نهج البلاغه

میانه روی و دوری از افراط و تفریط از مسایل مهم و اساسی در هدایت انسانها و اداره کردن کارها می باشد تا جایی که در اندیشه حضرت علی جاده حق و مسیر هدایت برآن پایدار و استوار است و قرآن و سنت پیامبران به آنها سفارش و توصیه می کند. اعتدال و اعتدال گرایی در تمام شوون انسان کاربرد دارد و در سخنان بزرگان دین و قرآن آمده است. در بعد تکوین جهان آفرینش باهمه اختلافات وتفاوتها بر اساس اعتدال شکل گرفته تا ن...

بیعت از دیدگاه امام علی(ع) در آموزه‌های نهج البلاغه

بیعت در ادبیات آیینی اسلام، بیانگر کارکرد مشارکت‌جویانه مردم در حکومت و به مفهوم حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش است که در متن حاکمیت الهی پذیرفته شده است. منظور از حق حاکمیت آن است که مردم حق دارند خود سرنوشت خویش را به‌دست گیرند. بیعت در نگاه و عمل امام علی× تناسب بی‌مانندی با جمهوریت و حاکمیت اراده ملت دارد؛ در نگاه امام علی× بیعت وسیله تحقق حکومت و نشان مقبولیت آن است. در این نوشتار ضمن تعریف...

متن کامل

اصول اخلاق تجاری و کسب و کار از دیدگاه امام علی(ع) در نهج البلاغه

در نگرش اسلامی سعی شده است که با ترویج اخلاق تجاری، تجارت از شکل نوعی بازی برد- باخت در اقتصاد سودگرانه، به یک بازی برد- برد تبدیل گردد. این منطق دینی با وارد کردن معنویات به همراه کسب سود در تجارت به عنوان بخشی از مطلوبیت یک فرد مسلمان امکان­پذیر است. در این مقاله سعی شده است با روش اسنادی- تحلیلی، پس از تبیین اصول اخلاق تجاری و کسب و کار از نظر اندیشمندان، دیدگاه امام علی(ع) در رابطه با اخلاق...

متن کامل

اصول عزل و نصب کارگزاران با رویکرد اندیشه سیاسی امام علی(ع) در نهج البلاغه

هدف این نوشتار، شناخت مبانی و اصول عزل و نصب کارگزاران در اندیشه امام علی(ع) است. ضرورت این تحقیق، آسیب شناسی عزل و نصب های غیرمنطقی و کاربرد نتایج آن بر اساس موازین دینی و حکومت علوی در جامعه اسلامی هست. روش تحقیق، ازنظر هدف توسعه ای  و از نظر شیوه گردآوری داده ها، توصیفی- تحلیلی هست و بر همین اساس، با تحلیل محتوای مضامین خطبه ها، نامه ها و حکمت های نهج البلاغه، با تکیه بر روش خانواده احادیث ن...

متن کامل

کاربرد شیوه های مدیریت معنا در ارتباطات و رهبری امام علی (ع)در نهج البلاغه

هدف: هدف این پژوهش، بررسی برخی از ویژگی های مهم رهبری در حضرت علی (ع) وتبیین الگوی مدیریت معنا در خطبه های امام علی (ع) در نهج‏البلاغه است. روش شناسی: در این راستا، نخست جوانب مختلف مدیریت معنا به عنوان شیوه برقراری ارتباط و رابطه آن با رهبری به صورت کلی عنوان شده و سپس الگوی مدیریت معنا در خطبه های حضرت علی (ع) درنهج البلاغه مطرح شده که شامل چهار عنصر استعاره، زبان ابتکاری،تضاد و داستان می باش...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

دانشگاه آزاد اسلامی - دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی - دانشکده علوم سیاسی

کلمات کلیدی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023